همه چیز درباره یلدا-از تاریخچه تا رسم و رسومات!

یلدا واژه ای است که هر کدام از ما با شنیدین آن حس شادی و مهمانی را به خاطر می آوریم. از گذشته تا به کنون ایرانیان یلدا را جشن می گیرند. یلدا جشنی است که سالانه در ایران برگذار می شود. اما ما چه چیزی را جشن می گیریم ؟

یلدا شب چله ی زمستان است شاید چِله شما را به یاد عدد چهل بیاندازد اما چِله به معنی گذشتن یک دوره زمانی است. واژه "یلدا" از زبان سریانی می آید و به معنای زایش است ، ابوریحان بیرونی یلدا را به عنوان تولد خورشید یا میلاد خورشید دانسته است.

گذشتگان ما به مرور متوجه شده اند که بعد شب چله زمستان روز ها به مرور طولانی تر شده و شب ها کوتاه تر می شوند. به دلیل طولانی تر شدن روز ها می توانستند استفاده بیشتری از نور روز داشته باشند و به این ترتیب این شب را تولد خورشید در نظر گرفته و آن را از سالیان دور جشن می گرفتند. تاریخ دقیق امروزی یلدا از غروب آفتاب سی ام آذر ماه به طلوع خورشید یک ام دی ماه است.

خوراکی های یلدا

در شب یلدا در گذشته هر آنچه از میوه های تازه فصل قبل نگه داشته و میوه های خشک بر سر سفره می آوردند و به باور خود تولد خورشید را جشن می گرفتند. امروز انواع میوه و آجیل ها بر سر سفره یلدا قرار می دهند. عنصر اصلی سفره یلدا انار است شاید به تعبیری قرار گرفتن دانه های انار در کنار یکدیگر ، نشان دهنده هر کدام از افرادی باشد که با یکدلی در کنار یک دیگر قرار می گیرند.

رنگ سرخ یلدا

شاید برایتان جالب باشد که چرا رنگ یلدا قرمز است ، نیاکان ما ایرانیان که به آئین مهر باور داشتند رنگ سرخ را نمادی از خدای خورشید می دانستند و رنگ قرمز یا سرخ نمادی از خورشید است. رنگ قرمز حیات بخش و بسیار رنگ گرمی است. به همین دلیل از نماد هایی مثل انار یا سنجد و میوه های قرمز رنگ دیگر در سفره یلدا استفاده می کنیم.

حافظ و شاهنامه خوانی

در گذشته که افراد در کنار یک دیگر جمع می شدند بزرگان جمع برای دیگر افراد جمع داستان سرایی می کردند یا افسانه های گذشتگان را تعریف می کردند. امروز کمی متفاوت است و افراد از کتاب حافظ استفاده می کنند و با خواندن اشعار حافظ حس و حالی متفاوت را به فضا می دهند. همچنین خواندن شاهنامه و داستان های آن حسی از گذشتگان را به ارمغان می آورد. جالب است بدانید شاعران زیادی در مورد یلدا شعر های زیبایی گفته اند :

حافظ : صحبت حکام ظلمت شب یلداست    نور ز خورشید جو بو که بر آید

قاآنی : دور است کاروان سحر زینجا     شمعی بباید این شب یلدا را

سعدی : روز رویش چون برانداخت نقاب از سر زلف      گویی از روز قیامت شب یلدا برخاست

رسم و رسومات یلدا

در فرهنگ ما ایرانی ها و در استان های مختلف رسم و رسومات مختلفی را در شهر های گوناگون اجرا می کنند. در برخی از شهر ها رسم بر این است که داماد با گرفتن هدایایی به دیدن تازه عروس خود برود یا خانواده ها هدایایی برای تازه عروس و داماده ای خود ببرند. یا در برخی از شهر به خانه پدر بزرگ و مادربزرگ ها می روند و این روز در کنار هم جشن می گیرند.