مکان های دیدنی شیراز

شیراز یکی از زیباترین و قدیمیترین شهرهای ایران بوده که مرکز استان فارس است. در صورتی که تمایل دارید مجموعهای متنوع از آثار طبیعی و تاریخی ایران را در یک شهر مشاهده کنید، بدون تردید شیراز بهترین انتخاب برای شما محسوب میشود. تنوع در جاذبههای گردشگری و زیباییهای این شهر تاریخی واقعا قابل وصف نبوده و همین مسئله موجب شده که شیراز به یکی از ارزشمندترین مناطق گردشگری ایران تبدیل شود.
معرفی جاهای دیدنی شیراز :
باغ ارم : باغ ارم نمونهای از یک باغ-کوشک به حساب میآید که به واسطه درختان مرکبات و خیابان طویلی با سروهای باشکوه در طرفینش، محبوبیت زیادی بین گردشگران دارد. علاوه بر کوشک اصلی عهد قاجار که هسته مرکزی این باغ را تشکیل میدهد؛ سرونازهای بلند و کهن، زیبایی آن را دوچندان کردهاند. باغ ارم شیراز با مساحتی بالغ بر ۱۱۰,۳۸۰ متر مربع در ۱۴ آبان سال ۱۳۵۳ به ثبت ملی رسید.
مسجد نصیرالملک : مسجد نصیر الملک یکی از زیباترین مساجد شیراز است که قدمت آن به دوره قاجاریه بازمیگردد. این مسجد در محلهای واقع شده است که پیشتر به خانواده قوام تعلق داشت و تعدادی از آثار تاریخی آن دوران، در آن واقع شدهاند. امروزه این مسجد دوستداشتنی که با نام مسجد صورتی نیز شهرت دارد، محبوبیت زیادی بین گردشگران داخلی و خارجی دارد. مسجد نصیرالملک به دستور میرزا حسن علی ملقب به نصیرالملک ساخته شد که یکی از بزرگان سلسله قاجار بود. معماری مسجد کار محمد حسن معمار بوده است. مدت ساخت بنا حدود ۱۲ سال، از سال ۱۲۹۳ تا ۱۳۰۵ هجری قمری به طول انجامید. زیربنای مسجد برابر با ۲۲۱۲ متر مربع و مساحت آن برابر با ۲۹۸۰ متر مربع است. مرمت، حفظ و نگهداری این بنای باشکوه و ارزشمند با رعایت استانداردهای بینالمللی مرمت آثار تاریخی، از سالها پیش توسط موقوفه نصیرالملک به تولیت آقای محمود قوام و مدیریت آقای مهندس کوروش جاویدی پارسی جانی آغاز شد و همچنان ادامه دارد. مسجد دارای دو شبستان شرقی و غربی است که هر دو شبستان برخلاف معمول به خاطر جهتگیری ساختمان قبله در امتداد محور قبله واقع شدهاند. شبستان غربی پوشش آجری دارد و بیشتر روی آن کار شده و زیباتر است.
حافظیه ( آرامگاه حافظ ) : خواجه شمسالدین محمد حافظ شیرازی معروف به لسانالغیب، ترجمان الاسرار و لسانالعرفا، شاعر بزرگ قرن هشتم ایران و یکی از سخنوران نامی جهان محسوب میشود که غزلهای او شهره عام و خاص است. وی بهدلیل اشعار عرفانی نزد ایرانیان جایگاه خاصی دارد و بسیاری از مردم اغلب بهوقت دلتنگی یا در بسیاری از مناسبتهای باستانی مثل شب یلدا، به حافظ رجوع میکنند. حافظیه که به خاطر قرار گرفتن آرامگاه حافظ در آن به این نام معروف شده است، در واقع یک مجموعه قبرستان در شیراز و در بخش جنوبی دروازه معروف شیراز، دروازه قرآن است. آرامگاه خواجه شمسالدین محمد حافظ شیرازی در سال ۱۳۵۴ توسط وزارت فرهنگ و هنر با شماره ۱۰۰۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
خانه زینت الملک : خانه زینت الملک قوام از زیباترین و مشهورترین خانه های تاریخی شیراز است که هر سال گردشگران بسیاری از آن دیدن میکنند؛ خانهای که قدمت آن به دوره قاجار بازمیگردد و در واقع بخشی از اندرون نارنجستان قوام به شمار میآید که با راهرویی زیرزمینی به آن متصل میشود. با بازدید از خانه زینت الملک، با یک تیر دو نشان میزنید و میتوانید از موزه مفاخر و تندیسهای بزرگان شیراز مشهور به موزه مادام توسو نیز دیدن کنید. ساخت خانه تاریخی زینت الملک با سبک معماری خانههای قاجاریه، در سال ۱۲۹۰ هجری قمری در شیراز توسط محمدخان قوامالملک دوم (نوه حاج ابراهیم خان کلانتر اعتمادالدوله شیرازی) آغاز شد و پس از ۱۲ سال (در سال ۱۳۰۲ هجری قمری) توسط محمدرضاخان قوامالملک سوم به اتمام رسید. این خانه تاریخی برای سالها محل زندگی زنی به نام زینت الملک قوامی بود؛ زنی خیر و مهربان که همیشه از نیازمندان با سفرههای نذری پذیرایی میکرد. زینتالملک قوامی، دختر حبیبالله خان، قوامالملک چهارم بود. خاندان قوامالملک از نسل حاج ابراهیمخان کلانتر، اعتمادالدوله شیرازی (وزیر کریمخان زند) بودند که در دورههای مختلف در استان فارس و شیراز بهعنوان والی و کلانتر حکومت میکردند.
سعدیه ( آرامگاه سعدی) : آرامگاه سعدی همیشه مورد توجه ادب دوستان و اهالی شعر بوده است. حال و هوای خاص این مجموعه برای هر گردشگری جذابیت دارد و بنای منحصربهفرد آن با ترکیبی از معماری قدیم و جدید، ستونهای افراشته و کاشیهای لاجوردی، دل هر بینندهای را میبرد. این مکان که در زمان حیات محل زندگی سعدی بود، پس از مرگ وی تبدیل به مقبره او میشود. پس از فرازو نشیب در طول تاریخ، آرامگاه سعدی در نهایت بهشکل امروزی آن میرسد، تصویری که پیشتر روی سکههای ۵۰ ریالی و بعدها روی اسکناسهای ۱۰۰ هزار ریالی نقش بست. مشرف (شرف) الدین مصلح شیرازی معروف به سعدی شیرازی، شاعر و نویسنده توانمند ایرانی قرن هفتم هجری قمری بوده است.
عمارت شاپوری : عمارت شاپوری از زیباترین باغعمارتهای شیراز است. این عمارت به دوره پهلوی اول تعلق دارد و در آن میتوان تلفیقی از معماری ایرانی و اروپایی را مشاهده کرد. در این مجموعه جلوههای طبیعی باغ و معماری زیبای بنا در کنار یکدیگر چشماندازی منحصربهفرد را خلق کرده است . این عمارت از سال ۱۳۱۰ تا ۱۳۱۵ زیر نظر معمار معروف، ابوالقاسم مهندسی، ساخته شد و به عبدالصاحب شاپوری، یکی از بزرگترین تجار شیراز، تعلق داشت. تا اوایل دهه ۷۰ هجری شمسی، خانواده شاپوری در این باغ عمارت سکونت داشت؛ اما چند سال پس از اوایل این دهه، خانه بهصورت متروکه درآمد. در سال ۱۳۷۸ سازمان میراث فرهنگی استان فارس این عمارت مجلل را از خانواده شاپوری خریداری و در لیست میراث فرهنگی ایران ثبت کرد. عمارت شاپوری دو طبقه دارد و زیربنای آن ۸۴۰ متر مربع و مساحت اصلی زمین آن ۴۶۳۵ متر مربع است. بنا به سبک معماری قاجاریه ساخته شده است و در لیست اولین بناهایی قرار دارد که با رویکرد معماری آزادانه طراحی و ساخته شدهاند.
مسجد جامع عتیق : پس از ورود اسلام به ایران در تمامی دورههای تاریخی در کنار ابنیه تاریخی مربوط به هر دوره، حکمرانان و بزرگان مردم، اقدام به ساخت مساجدی کردهاند که اکنون یکی از عناصر شناخت تاریخ این سرزمین به شمار میروند. هرکدام از شهرهای این سرزمین که از حیث قدمت صاحب امتیاز باشند، یک یا چند مسجد تاریخی را نیز در خود جای دادهاند. مانند شهر شیراز که مساجد کمنظیری از لحاظ تاریخی و ارزشهای معماری در آن وجود دارد. مسجد عتیق که به آن مسجد آدینه نیز گفته میشود، قدیمیترین مسجد این شهر است و در شرق حرم شاهچراغ قرار دارد؛ بهنحوی که یکی از ورودیهای آن از داخل حیاط حرم شاهچراغ است.
باغ نارنجستان قوام : باغ نارنجستان که در میان مردم به باغ قوام نیز شهرت دارد، از عمارتهای دوره قاجاریه است و به دلیل وفور درختان نارنج به این نام خوانده میشود. مجموعه قوام بین سالهای ۱۲۵۷ تا ۱۲۶۷ خورشیدی مقارن با حکومت ناصرالدینشاه قاجار، به دستور علیمحمدخان قوام ساخته شده و از دو قسمت بیرونی (موزه نارنجستان) و اندرونی (خانه زینتالملوک) تشکیل شده که به وسیله تونل به هم مرتبط هستند. این بنا به عنوان دارالحکومه یا محل انجام امور سیاسی، نظامی و دیدار با نمایندگان دولتهای خارجی مورد استفاده بوده است. بنای نارنجستان در سال ۱۳۴۵ خورشیدی به دانشگاه شیراز اهدا شد و در فاصله سالهای ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۸ خورشیدی، در اختیار موسسه آسیایی، به سرپرستی پروفسور آرتور اپهام پوپ، ایرانشناس مشهور قرار داشت.
بازار وکیل : بازار وکیل شیراز یکی از مشهورترین بازارهای سنتی و تاریخی ایران است. این بازار که به فرمان کریم خان زند ساخته شده است، اکنون در مرکز شهر قرار دارد. مسجد و حمام تاریخی وکیل نیز در کنار این بازار قرار دارند. کمتر کسی سفر به شیراز را در زندگی خود تجربه میکند، بیآنکه از بازار وکیل بازدیدی نداشته باشد. در گذشته، تمام کارهای بازرگانی، خریدوفروش کالاهای داخلی و خارجی و مبادلات همگی در حجرههای این بازار انجام میگرفت. در واقع بازار وکیل در آن دوران مانند قلب واقعی شیراز بود که تمام امور بازرگانی در آنجا به جریان میافتاد. بازار وکیل در ردیف آثار تاریخی کشور به شماره ۹۲۴ به ثبت ملی شده است. به نظر میرسد هنگامی که کریم خان زند برای سرکشی به شهر لار رفته بود، با دیدن بازار قیصریه شهر لار تصمیم میگیرد بازاری شبیه به آن در شیراز بنا کند تا محلی برای تجمع کسب و کار و امور اقتصادی مردم شیراز ایجاد کند. بر اساس نوشتههای تاریخی ساخت بازار وکیل شیراز به دستور کریم خان زند در سال ۱۱۷۲ هجری قمری آغاز میشود و پس از گذشت ۲۱ سال در ۱۱۹۳ هجری قمری آخرین مراحل ساخت آن به پایان میرسد. با پایان کار ساختوساز، حجرههای بازار وکیل به محلی برای انجام تمام امور بازرگانی، خریدوفروش کالاهای خارجی و داخلی، صدور و دریافت حوالجات و امور صرافی تبدیل شدند و این بازار مرکز اقتصادی پایتخت وقت ایران میشود.
مسجد وکیل : با توجه به ارزش بنا در زمینههای معماری و تاریخی، این مسجد در تاریخ ۱۸ تیر ۱۳۱۱ با شماره ثبتی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. هماکنون مسجد وکیل شیراز توسط سازمان اوقاف و امور خیریه شیراز اداره میشود. این بنای دوستداشتنی بین مردم شیراز به نام مسجد سلطانی نیز شهرت دارد. کریم خان زند در زمان حکومت خود، مجموعه بناهایی ارزشمند و باشکوه را ساخت. همین امر سبب شد شهر شیراز بهعنوان مرکز فرماندهی وی، به یکی از نقاط آباد و دوست داشتنی آن روزگار تبدیل شود. مسجد وکیل، حمام وکیل و بازار وکیل عماراتی هستند که به مجموعه وکیل شهرت دارند و در مرکز شهر شیراز احداث شدهاند. طبق اسناد، تاریخ ساخت مسجد به سال ۱۱۸۷ هجری قمری بازمیگردد و همزمان با احداث ساختمان میدان و بازار بوده است. بنابر نقل قولها و متون تاریخی، این مسجد توسط حسین علی میرزا فرمانفرما (پسر فتحعلیشاه قاجار) مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است.
حمام وکیل : حمام وکیل یکی از آثار تاریخی متعلق به دوره زندیه است و با شماره ۹۱۷ در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد. این حمام که با نمونههای بیبدیل آهک بری و نگارگری چشمها را به خود خیره میکند، امروزه به موزه مردمشناسی تبدیل شده است و با ورود به آن میتوانید از آداب و رسوم، نحوه پوشش و فرهنگ مردم کهن شیراز بیشتر بدانید. در گذشته حمام وکیل صرفا مکانی برای شستوشوی نبود و برای دورهمیها و مراسم مختلف مورد استفاده قرار میگرفت؛ موضوعی که به کمک مجسمههای جالب به زیبایی احیا شده است. علاوه بر تماشای مجسمههای متعدد با لباسهای سنتی، از شنیدن آهنگهای گوشنواز محلی در این حمام لذت خواهید برد.
مسجد مشیر : مسجد مشیر یکی از زیباترین مساجد است که بین سالهای ۱۲۶۵ تا ۱۲۷۴ هجری قمری توسط میرزا ابوالحسن خان مشیر الملک ساخته شد. این مسجد تاریخی و دیدنی در خیابان قاآنی شمالی، در محله بازار ارامنه قرار دارد. در پیشانی شبستان طاقنمای مرتفعی است که آیات قرآنی را با خطوط درشت ثلث عالی بر آن نگاشتهاند و بر فراز این شبستان دو گلدسته کاشیکاری به چشم میخورد. همچنین در سمت شرق مسجد طاقنمای بلندی دیده میشود که با کاشی مقرنسکاری شده است و کتیبهای به خط ثلث از آیات قرآنی دارد. این بنا در تاریخ ۲۵ اردیبهشت ۱۳۵۱ با شماره ثبت ۹۱۱ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
ارگ کریم خان : ارگ کریمخانی یا زندان کریم خان از جاذبههای دیدنی شهر شعر و ادب است. این بنای باشکوه و زیبا را کریمخان زند معروف به وکیل الرعایا در در سال ۱۱۸۰ هجری قمری بنا کرد. وی بعد از به قدرت رسیدن و انتخاب شیراز برای مقر فرمانروایی خود، تصمیم گرفت به مانند میدان نقش جهان اصفهان، میدانی وسیع در شمال شیراز قدیم بسازد. ارگ کریمخان در طی زمان کاربریهای گوناگونی به خود دیده است. روزگاری این ارگ مکان زندگی و سلطنت کریمخان محسوب میشد. بعد از فتح شیراز توسط آقا محمد خان قاجار، بهدلیل خصومت و دشمنی که با کریمخان داشت؛ دستور تخریب برخی از بناهای کریمخانی را صادر کرد و بهدنبال این تصمیم تعدادی از بناهای عصر زندیه از جمله حصار شهر تخریب شدند. خوشبختانه بنای ارگ از تخریب محفوظ ماند و از آن بهعنوان دارالحکومه امرایی استفاده شد که از طرف حکومت مرکزی به امیری و استانداری فارس برگزیده شده بودند. در سال ۱۳۵۰ این ارگ در اختیار اداره فرهنگ و هنر وقت قرار گرفت و محل تحویل دفتر فنی حفاظت آثار باستانی شد. در حال حاضر نیز زیر نظر وزارت میراث فرهنگی قرار دارد و بهعنوان موزه بزرگ فارس شناخته استفاده میشود. ارگ کریمخان در ۱۴ خردادماه سال ۱۳۵۱ با شماره ثبت ۹۱۸ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
شاهچراغ : در میان دیدنی های شیراز حرم حضرت شاهچراغ (ع) چون ستارهای پرفروغ میدرخشد. حضرت شاهچراغ (ع)، برادر امام رضا (ع) و فرزند ارشد امام موسی کاظم (ع) هستند که آرامگاه ایشان بهعنوان بزرگترین زیارتگاه مذهبی شیراز و یکی از مهمترین جاذبههای مذهبی در ایران به حساب میآید. این زیارتگاه علاوه بر معماری حیرتانگیزش، با تزیینات فوقالعاده زیبایی از کاشیکاری و آینهکاری، شاهکار بینظیری را پیش روی گردشگران و زائران قرار میدهد؛ بهطوری که بسیاری از گردشگران ایرانی و خارجی آن را بهعنوان یکی از زیباترین مساجد و آرامگاههای ایران میشناسند. آرامگاه حضرت شاهچراغ (ع) که در سال ۱۳۲۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده، یکی از مقاصد مذهبی است که جایگاه ویژهای بین ایرانیها دارد؛ چرا که ایشان برادر امام رضا (ع) هستند و از طرفی آرامگاه آن بزرگوار در شهر تاریخی شیراز قرار دارد. علاوه بر این، زیارتگاه مذکور از لحاظ هنر و معماری اسلامی و ایرانی از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ بهطوری که هنر آینهکاری و کاشیکاری آن، فضایی بسیار زیبا و روحانی خلق کرده است. سبک معماری حرم مطهر برگرفته از سبک آذری است که در زمان ایلخانی رواج داشت. آینههای ریز رنگی و انواع خطهای زیبای فارسی و عربی در نمای اطراف آینهها و کاشیها، برای هر بینندهای جذابیت دارد.
باغ دلگشا : باغ دلگشا یکی از زیباترین باغهای تاریخی است . این باغ مربوط به سه دوره ساسانیان، صفویان و قاجاریان است. سابقه آبادانی باغ دلگشا به زمان پیش از اسلام و دوران ساسانیان باز میگردد. این باغ در نزدیکی کهندژ قرا داشت. باغ مذکور در دوران صفویه نیز از باغهای مهم و تفریحی بود و در عکسهای گردشگران اروپایی هم دیده شده است. علاوه بر این، در زمان تیمور گورکانی در بهترین وضعیت خود و در اوج آبادانی بود، بهگونهای که تیمور با دیدن آن، دستور ساخت باغی را با همین نام در سمرقند داد. باغ دلگشا در دوران افشاریان نیز از آبادانی برخوردار بوده است. بدترین وضعیت آن مربوط به حد فاصل دوره حکومت نادرشاه افشار تا شروع سلسله زندیه است که آسیبهای فراوانی دید و البته در زمان کریمخان زند مجددا احیا شد. برخی از ساختمانهای موجود در این باغ مربوط به دوران قاجاریه است.
دروازه قرآن : دروازه قرآن یکی از دروازههای بهجامانده از دورههای قدیم در شیراز است .این بنا که در طول زمان یا بر اثر بلایای طبیعی و حوادث گوناگون، بارها تخریب و مجددا بازسازی شده، همواره به گردشگران خوشآمدگویی کرده است. دروازه قرآن در تاریخ ۱۳۷۵/۹/۱۹ با شماره ۱۸۰۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید. دروازه قرآن یکی از نمادهای تأثیر قرآن بر زندگی مردم ایران و از بناهای ارزشمند اسلامی در ایران به شمار میآید و معمولا بنایی طاقی شکل است که جایگاه ویژهای بالای آن برای قرار دادن یک یا چند جلد قرآن کریم در نظر گرفته میشود. در میان دروازه قرآنهای ایران، دروازه قرآن شیراز، از نظر قدمت و همچنین از دیدگاه شهرت عمومی از اهمیت ویژهای برخوردار است. شیراز در گذشته دارای ۶ دروازه بود؛ دروازه قرآن، دروازه اصفهان، دروازه سعدی، دروازه قصابخانه، دروازه کازرون و دروازه شاه داعی تا اله. در حال حاضر، دروازهای بهجز دروازه قرآن وجود ندارد و مردم شیراز تنها میتوانند محل دروازههای قدیمی را نشان دهند. این دروازه به دستور عضدالدوله دیلمی ساخته شد و علت نامگذاری آن، قرآنی است که به دستور امیر در آن قرار گرفت تا مسافران متبرک شوند و به سلامت از آن عبور کنند.
باغ عفیف آباد : باغ عفیف آباد یا باغ گلشن از باغهای تاریخی شیراز به شمار میرود و ویژگیهای معماری چندین دوره (هخامنشی، ساسانی و قاجاریه) را در خود دارد. این باغ که در ۱۰ خرداد ۱۳۵۱ با شماره ۹۱۳ به ثبت ملی رسید، اکنون تحت اختیار سازمان عقیدتی سیاسی ارتش جمهوری اسلامی است. باغ زیبای عفیف آباد بهدلیل قرار داشتن یکی از بزرگترین موزههای نظامی خاورمیانه در آن رنگ و بویی کاملا نظامی به خود گرفته و در گوشه و کنار آن میتوانید انواع ادوات نظامی و حتی تانک و توپهای بسیار قدیمی را مشاهده کنید. باغ عفیف آباد از قدیمیترین باغهای شیراز است که در دوران صفویه بنا شده و از آن زمان یکی از گردشگاههای اصلی پادشاهان ایرانی بوده است. در زمان شاه عباس صفوی، یعقوب خان ذوالقدر حکمران فارس، در قسمتی از اراضی باغ قلعهای محکم ساخت که پس از صفویه ویران شد و باغ نیز تا سالها رونق خود را از دست داد. این باغ در دوره قاجاریه توسط میرزا علی خان قوامالملک خریداری شد، میرزا علی خان پس از خرید باغ، آن را نوسازی میکند و عمارت دو طبقه بزرگی در وسط باغ بنا میکند. عمارت ساخته شده هنوز هم در باغ عفیف آباد پابرجا است و توسط ارتش جمهوری اسلامی به دو موزه سلاحهای نظامی در طبقه اول و موزه عبرت در طبقه دوم تبدیل شده است. میرزا همچنین قنات لیمک را در قصر قمشه برای آبیاری باغ خریداری کرد. در اواخر حکومت قاجاریه و پس از مرگ قوام، باغ به عفیفه خانم، خواهرزاده بانی باغ رسید و بهواسطه تحولات زیادی که در آن ایجاد کرد، به باغ عفیفآباد مشهور شد.
آب انبار وکیل ( موزه آب ) : آب انبار وکیل مانند بسیاری از آثار تاریخی، یادگاری ارزشمند از دوران زندیه به شمار میرود. این بنا امروزه تبدیل به گالری موزه آب شده است و ماکتهای سازههای آبی متعلق به ادوار مختلف تاریخی را در آن در معرض نمایش قرار دادهاند. در ضمن بادگیر این آب انبار که قسمت فوقانی آن با تزئیناتی شبیه به تزئینات آجرکاری برج کریمخان آراسته شده است، زیبایی خاص خود را دارد. این بنا بهعنوان یکی از آبانبارهای کریم خانی، با شماره ۹۳۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آرامگاه خواجوی کرمانی : کمالالدین ابوالعطا معروف به خواجوی کرمانی در سال ۶۸۹ هجری قمری، در استان کرمان به دنیا آمد. او از شاعران دوران مغول بود و در سال ۷۵۲ هجری قمری در شهر شیراز از دنیا رفت. امروزه مقبره خواجوی کرمانی از جاهای دیدنی شیراز به شمار میرود و روبهروی دروازهی قرآن این شهر قرار دارد. چشمه مشهور رکن آباد نیز از نزدیک آرامگاه خواجو عبور میکند.
باغ پرندگان : باغ پرندگان شیراز میزبان دو هزار پرنده از ۳۰۰ گونه مختلف و ۴۲ کشورآفریقایی، اروپایی و آسیایی بود. از این تعداد، ۳۰۰ پرنده سخنگو بودند. این باغ که در بلوار دکتر حسابی شیراز قرار داشت؛ در سال ۱۳۹۲ با بارش برف شدید و از بین رفتن اکثر گونههای جانوری، تعطیل شد و مسئولین ادارهکننده آن در حال راه اندازی مجموعهای با همین امکانات و شرایط در مکانی دیگر در شهر شیراز هستند.
آرامگاه باباکوهی : آرامگاه بابا کوهی شاید نامش کمتر از حافظیه و سعدیه به گوش گردشگران آشنا باشد. این مقبره مدفن یکی از مشايخ بزرگ صوفيه است . آرامگاه بابا کوهی در دامنه کوهی از رشته کوههای شمالی شیراز قرار دارد. قدمت این آرامگاه به دوره آل بویه میرسد. کوهی که آرامگاه در آن واقع شده است به کوه بابا کوهی یا کوه صبوی، مشهور شده است.در این کوه دو غار وجود دارد که یکی در گذشته، محل زندگی یکی از عارفان بوده است و درون دیگری اکنون آرامگاه ابوعبدالله محمد بن عبدالله معروف به ابن باکویه قرار دارد.
سرای مشیر : واژه بازار بسیار کهن است و به معنی محل خرید و فروش و عرضه کالاست. این واژه ایرانی به زبان برخی از سرزمینهایی که با ایران تبادلات بازرگانی داشتند، مانند سرزمینهای عربی، ترکی، عثمانی و برخی از کشورهای اروپایی، راه یافته است. در زبان فارسی بازار بهعنوان اسم مکان به معنی محل خرید و فروش کالاست و با وجود آنکه این واژه امروزه بیشتر درباره بازارهای دائمی، اصلی و قدیمی شهرهای کهن و تاریخی به کار میرود، در گذشته گاه بهصورت ساده و گاه با پیشوند یا پسوندهایی به معنی مکان خرید و فروش بهطور مطلق بوده است. اکثر شهرهای ایرانی دارای راسته بازارهایی هستند که هرکدام کالاهای شهر خود را در آن مکان خرید و فروش میکنند و بهاندازه وسعت بازار یا محل قرارگیری آنها میزان تبادلات کالا وسعت متفاوتی را خواهد داشت. همیشه بازارها، عضو جداییناپذیر فرهنگ مردمی در طول تاریخ بودهاند. محل قرارگیری مغازهها، ورودی، پیشخوانها، سبک معماری و اجناسی که در انواع بازارها فروخته میشود، اطلاعات جامعی از حالوهوای زمان خود را در اختیارعلاقهمندان قرار میدهد. در این میان باید جایگاه با ارزشی برای بازار قدیمی سرای مشیر شیراز در نظر گرفت. قدمت سرای مشیر یا سرای گلشن به زمان سلطنت فتحعلی شاه قاجار باز میگردد. ابوالحسن خان مشیرالملک، وزیر وقت فارس دستور ساخت این مجموعه دیدنی را در ضلع جنوبی بازار مشهور وکیل و در مجاورت در خروجی آن صادر کرد. این مجموعه دیدنی طبق شواهد و کتیبههای نصب شده، توسط ابوالحسن خان مشیر الملک وقف امام پنج شیعیان شده است. متن این موقوفنامه را میتوانید بر سر درب ورودی اصلی بازار سرای مشیر مشاهده کنید.
موزه موسیقی ( خانه منطقی نژاد ) : موزه موسیقی شیراز در خانه منطقی نژاد برپا شده است. این خانه از بناهای تاریخی دوره قاجار به شمار میرود و دارای بخش شاهنشین و اتاقهای مختلفی در قسمت شرقی و غربی است. خانه منطقی نژاد در سال ۱۳۵۲ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. برخی از بخشهای موزه موسیقی شامل موسیقی ملل، سازهای ایرانی، استودیوی موسیقی، محل آموزش و تدریس، اتاق آرشیو و معرفی موسیقیدانان ایرانی و مخزن صوتی می باشد.
خانه سعادت ( موزه خاتم ) : خانه سعادت از خانههای تاریخی به حساب میآید و دارای یک حیاط مرکزی و اتاقهای سهدری و پنجدری آراسته با کاشیکاری، آجرکاری، گرهچینی، سنگهای حجاریشده و سقفهای چوبی است. در سال ۱۳۸۴ به همت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری فارس موزهای از هنر خاتمکاری در این خانه ایجاد شد که با نامهای موزه خاتم یا خانه خاتم شهرت دارد. این بنا با شماره ۱۰۴۸۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
خانه فروغ الملک ( موزه هنر مشکین فام ) : خانه فروغ الملک با قدمتی که به اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی اول بازمیگردد . این بنا در ابتدا برای استفاده مسکونی ساخته شد و در طول حیات خود چند بار تغییر کاربری داشت. این بنا امروزه میزبان موزه هنر مشکین فام است و داخل اتاقهای آن، فضاهایی برای نمایش آثار هنری سه نسل از خانوادهی مشکین فام در نظر گرفته شده است. در کنار این آثار، اثرهایی از دیگر هنرمندان استان فارس نیز هست که برخی توسط صاحب اثر و بعضی توسط مجموعهداران به موزه هدیه شدهاند. خانه فروغ الملک در بافت قدیمی شیراز، در محله سنگ سیاه و در پشت امامزاده بیبی دختران واقع شده است . در تاریخ ۳۰ خرداد ۱۳۷۷، خانه فروغ الملک با شماره ثبت ۲۰۴۰ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید و مرمت آن در سال ۱۳۷۹ توسط سازمان عمران و بهسازی شهری شروع شد. این پروژه مرمت شامل تعویض سقفها، مرمت کلیه آجرکاریهای نما، تعویض در و پنجرههای چوبی و کاشیکاری حوضها و مرمت سقف حوض خانه بود. این بنا از سال ۱۳۸۱ پس از مرمت و بازسازی، در اختیار آقای حسن مشکین فام قرار گرفت و کاربری آن به موزه هنر معاصر فارس تغییر یافت. امروزه این موزه با نام موزه هنر مشکین فام شناخته میشود. خانه فروغ الملک در ابتدا برای استفاده مسکونی ساخته شد. این بنا شامل بخشهایی نظیر پاسدارخانه، آشپزخانه، اصطبل، حمام و دو باب منزل مسکونی (مهمان سرای فدک فعلی و خانه فروغ الملک) میشود. با بنایی سه طبقه، خانه فروغ الملک دارای زیرزمین، طبقه همکف و طبقه اول است و دو بخش بیرونی و اندرونی با دو حیاط جداگانه، عمارت شاهنشین، حوضخانه، حمام، آشپزخانه و… دارد.
موزه پارس : در موزه پارس آثار نقاشان مشهور دوره زندیه همانند آقا صادق، میرزا بابا نقاش باشی و جعفر بههمراه آثاری از نقاشان معاصر همانند صدرالدین شایسته و میر منصور (شاگردان کمال الملک) به چشم میخورد. در محوطه بیرونی موزه پارس، سنگهای ازاره کاخ خورشید با نقوش شاهنامه وجود دارد. عمارت کلاه فرنگی با نظارت مستقیم کریم خان زند در دو طبقه با سقف شیروانی به ارتفاع ۱۴/۸۰ متر ساخته شد. این بنا به روی سکویی با ارتفاع ۱/۳۰ سانتیمتر از کف باغ قرار دارد. عمارت کلاه فرنگی محل پذیرایی از مهمانان و سفرای خارجی و انجام مراسم رسمی در اعیاد مختلف بوده است. ساختمان اصلی یک عمارت هشت ضلعی نامنظم است که چهار ارسی و چهار ورودی دارد. فضای داخلی بنا شامل یک تالار مرکزی همراه با گنبد است. این عمارت سنگ فرش شده و از مهمترین اجزای داخلی بنا میتوان به حوض هشت ضلعی یکپارچه از سنگ مرمر در مرکز عمارت اشاره کرد که از نظر هنر و صنعت بسیار حائز اهمیت است.
مسجد نو : مسجد نو شیراز که با نامهای مسجد اتابک شیراز و مسجد جامع جدید شیراز نیز شناخته میشود، یکی از مساجد دوره اتابکان و دومین مسجد باارزش تاریخی بالا در شیراز است. با ۲۰ هزار متر مربع مساحت، مسجد نو شیراز بزرگترین مسجد ایران به شمار میرود.
باغ تخت : میان باغهای انبوه و سرسبز شهر شیراز باغی وجود دارد که تجربههای تلخ و شیرین بسیاری را پشت سر گذاشته است. بر اساس اسناد و مدارک موجود، این باغ در قسمت شمالی شیراز و در سالهای پایانی قرن پنجم بر دامنه کوه باباکوهی ساخته شد و نام تخت قراچه را بر آن نهادند. در منابع آمده که این باغ به دستور فردی به نام اتابک قراچه احداث شد. این باغ روزگاری پوشیده از درختان انبوه و گلهای رنگارنگ بود و عمارت باشکوهی در میان آن قرار داشت. در حال حاضر باغ تخت شیراز در تصرف نیروهای نظامی است و بهعنوان مرکز علوم و فنون مکانیزه نزاجا (مرکز آموزش پیاده) فعالیت دارد. به همین دلیل امکان بازدید عمومی از این مکان وجود ندارد. به امید روزی که این اثر باشکوه بازسازی شود و به دوران اوج خود بازگردد و بهعنوان یکی از تفرجگاههای تاریخی برای عموم مردم مورد استفاده قرار گیرد.
خانه صابر : قدمت خانه صابر به اواخر دوره زندیه و اوایل دوره قاجار بازمیگردد. این خانه در زمان خود یکی از مشهورترین خانههای اعیانی محسوب میشد که دلیل آن طراحی متقارن و مدرن بود. سازنده خانه، حسن علی صابر سنگری، از معروفترین تجار ایرانی بوده است. خانه صابر در سال ۱۳۸۲، ثبت ملی شد و پس از بازسازی، در سال ۱۳۸۴، به موزه تغییر کاربری داد. با بنایی دو طبقه، عمارت اصلی در بخش شمالی و شرقی حیاط واقع شده است. در بخش اندرونی تزییناتی نظیر گچبری و منبتکاری به کار بردهاند و ایوان با ستونهایی بلند و چشماندازی از حیاط، جلوهای باشکوه دارد. دیوارهای حیاط نیز با آجرکاری و کاشیکاری آراسته شدهاند. همچنین اشیا و ظروف قدیمی هنوز در خانه به چشم میخورند.
آرامگاه شاه شجاع : این مقبره مدفن یکی از سلاطین آل مظفر است که با چهرهای زیبا، اخلاقی نیکو و استعداد ادبیاش محبوب مردم و شعرا بود. این آرامگاه در نزدیکی مجموعه هفتتنان قرار دارد. در نزدیکی آرامگاه، بنایی آجری وجود دارد که در حال حاضر بهعنوان کتابخانه آثار و مفاخر فرهنگی مورد استفاده قرار میگیرد. آرامگاه شاه شجاع در آذر ماه سال ۱۳۵۴ و در ذیل شماره ثبتی ۱۱۶۹/۷ در میان آثار ملی ایران به ثبت رسید.
آرامگاه شیخ روزبهان : شیخ روزبهان از عرفای بزرگ قرن ششم است. هرچند آرامگاه در دوران معاصر ساخته شده است؛ قدمت مکان ساخت به حدود ۸۰۰ سال پیش بازمیگردد. محل آرامگاه شیخ در واقع مکانی است که روزی خانقاه شیخ روزبهان بوده است. مکان ساخت آرامگاه شیخ روزبهان، همان طور که پیشتر اشاره شد، محل خانقاه او بوده است که قدمتی بالغ بر ۸۰۰ سال داشت. در سال ۱۳۳۷ هجری شمسی، بنا توسط اداره میراث فرهنگی استان فارس مورد بازسازی و مرمت قرار گرفت. در سال ۱۳۴۵ هجری شمسی به سفارش انجمن آثار ملی روی قبر شیخ بنایی ساخته شد.
عمارت دیوانخانه قوام ملکی : عمارت دیوانخانه قوام ملکی یکی از عمارتهای تاریخی به شمار میرود که اطراف ارگ کریم خان قرار دارد و در گذشته به عمارت دیوانخانه کریمخان زند مشهور بوده است. با قدمتی که به دوره قاجار بازمیگردد، عمارت دیوانخانه شامل تالاری بزرگ میشود که دو ستون چوبی در ورودی آن قرار دارند. در گذشته بهجای این دو ستون چوبی، دو ستون سنگی قرار داشت که توسط آقامحمدخان قاجار به تهران منتقل شدند. عمارت دیوانخانه قوام ملکی در تاریخ ۳۰ اردیبهشت ۱۳۵۴ با شماره ثبت ۱۰۷۳ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
آرامگاه بیبی دختران: آرامگاه بیبی دختران که یکی از مقاصد مذهبی است، که در شمال مسجد مشیر قرار دارد و در زمان زندیه ساخته شده است. دستور ساخت بنا را زنی از سلاطین وقت صادر کرد. بنای مذکور بعدها بر اثر زلزله تخریب شد تا اینکه محمد قلی خان ایلخانی آن را بازسازی کرد. عمارت کنونی مربوط به دوره ایلخانی است. این آرامگاه در کوچهای منشعب از خیابان شهید دستغیب، در پشت مسجد بیتالعباس و در نزدیکی مسجد ایلخانی قرار گرفته است. این اثر در تاریخ ۲۱ تیر ۱۳۴۷ با شماره ثبت ۴۲۲ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
روستای قلات : روستای قلات، یکی از محبوبترین مکان های دیدنی شیراز است که با آب و هوایی دلپذیر و خنک، حتی در فصول گرم سال، میزبان گردشگران بسیاری است. این روستایی ییلاقی با مسیر سنگفرش شده، خانههای پلکانی در دامنه کوه، درختان سرسبز، طبیعت بینظیر، چشمههای آب سرازیر از دل کوه، دره عمیق و جاذبههای تاریخی در همان لحظه اول، چشم شما را به خود خیره خواهد کرد. قدمت قلات شیراز با وجود درختان کهنسال به بیش از هزار سال قبل برمیگردد. این روستا همواره تحت حاکمیت دالین بوده است. قلات با طبیعت سرسبز، چشمههای زیبا و آب و هوای خنک، زمانی تفرجگاه پادشاهان ایران کهن بود و هماکنون نیز گردشگران زیادی در طوال سال از آن دیدن میکنند. روستای قلات در گذشته به نام «کلات» شناخته میشد. در فرهنگ عمید، کلات بهمعنای ده یا قلعهای است که روی کوه ساخته شده باشد. گفته میشود که یکی از مهمترین دلایل شکلگیری قلات، مسائل امنیتی دفاعی بوده است؛ زیرا از قدیم این روستا در سر راه کوچ ایلها و عشایر منطقه قرار داشت و در این منطقه درگیریها و نزاعهای بسیاری پیش میآمد. در ضمن، وجود رودخانه و چشمهسارهای فراوان و موقعیت خاص دفاعی و امنیتی را میتوان از دیگر عوامل شکلگیری روستا به حساب آورد.
باغ جنت : باغ جنت شیراز یکی از زیباترین پارکهای شهری محسوب میشود که در ابتدا به صورت باغی به همراه عمارت درون آن، توسط حاج میرزا ابوالحسن خان مشیرالملک ساخته شد. با توسعه و پیشرفت در طول زمان، این باغ به صورت امروزی درآمد. درختان کاج در اطراف پیادهروها، آبنماهای زیبا، گلکاریها باطراوات و چمنهای سبز، زیبایی خاصی به باغ جنت شیراز بخشیدهاند. از ۵۷ هکتار مساحت پارک، حدود ۲۷ هکتار آن متعلق به شهرداری شیراز است.
باغ موزه هفت تنان : باغ موزه هفتتنان یا باغ تکیه هفتتنان در پای کوه چهل مقام و در شمال آرامگاه حافظ قرار گرفته است. این باغ یکی از قدیمیترین اماکن تاریخی شیراز به شمار میرود. هر چند پیشینه باغ به سدههای پیش از دوران حکومت زندیه بازمیگردد؛ اما عمارت موجود در آن به دوره کریم خان تعلق دارد. علت نامگذاری، وجود هفت قبر از هفت عارف بزرگ در باغ است که کریمخان زند روی هر کدام، سنگ بزرگ بدون کتیبهای گذاشت. از دیدنیهای این عمارت، میتوان به تالاری اشاره کرد که سقف آن بر دو ستون بزرگ یکپارچه استوار شده است و در طاقچههای بالایی آن، پنج مجلس را روی گچ نقاشی کردهاند، نقاشیهایی که از شاهکارهای دوران زندیه محسوب میشوند. حوض بزرگی نیز در وسط عمارت اصلی به چشم میخورد که در گذشته از آب رکنآباد پر میشد.
باغ موزه رادیو : موزه رادیو شیراز یکی از موزههای جالب است که به رادیوهای قدیمی اختصاص دارد. با قرارگیری در طبقه دوم باغ دلگشا، مجموعه موزه شامل ۱۰۰ رادیوی قدیمی مربوط به دوره ناصرالدین شاه قاجار در سال ۱۲۷۵ میشود. قدیمی ترین رادیوهای این مجموعه به ۵۰ سال پیش تعلق دارند.
گهواره دید : گهواره دید که با نامهای گنبد عضد و گهواره زید نیز شناخته میشود، که قدمت آن به دوره دیلمیان بازمیگردد. این بنا در بالای کوه و مشرف به شهر شیراز قرار دارد و با ایجاد فضای سبز توسط شهرداری شیراز، بهعنوان یک مکان تفریحی شناخته میشود. گهواره دید در تاریخ ۵ دی ۱۳۵۲ با شماره ثبت ۹۶۱ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
باغ جهان نما : باغ جهاننما نیز مانند سه باغ معروف دیگر شهر شیراز شکوه و جلال خاص خود را دارد. باغ جهان نما نیز همچون سایر باغهای ایرانی بیانگر رابطه تنگاتنگ میان بستر فرهنگی و طبیعی است و نشانهای از سازگار و همسو کردن نیازهای انسان و طبیعت است. باغ ایرانی نمایانگر توان نهفته محیط و طبیعت و چگونگی استفاده از آن بوده است. خالق باغ با اتکا به دانش تجربی خود، فضایی را ایجاد کرده که باعث بقا و پویایی بستر طبیعی شده است. باغ جهان نما در زمان حکومت آل مظفر و آل اینجو بسیار سرسبز و آباد بوده است. این باغ مانند سه باغ ارم، دلگشا و تخت قراچه که از باغهای مشهور شیراز هستند، پیش از حمله تیمور گورکانی در نهایت آبادی و سرسبزی بوده است. ابن عربشاه مورخ دوره تیمور در عجایبالمقدور این باغ را زینتالدنیا نامیده است. باغ جهان نما در هنگام اقامت تیمور گورکانی در شیراز مورد توجه او قرار گرفت، بهطوری که باغی شبیه به آن را در اطراف سمرقند که زادگاه تیمور بوده است، احداث کرده و آن را جهان نما نامید.
لونا پارک : لونا پارک شیراز یکی از اولین شهربازیهای شیراز است که به وسایل بازی پیشرفته مجهز شد. این شهربازی بهواسطه وسایل بازی متنوع، در میان گروههای سنی مختلف طرفدار دارد و هرکسی با هر سلیقهای، میتواند روزی خوب و بهیادماندنی را در آن سپری کند. این مجموعه در فضایی کوهستانی و در نزدیکی دروازه قرآن شیراز است. شبها در لونا پارک منظرهای زیبا از این شهر روبهروی شما قرار دارد. این پارک در میان گردشگران به چرخوفلک و ترن هوایی خود شهرت دارد. لونا پارک شیراز پس از شروع همهگیری کرونا فعالیت خود را متوقف کرد و تا حال حاضر (زمستان ۱۴۰۱) بازگشایی نشده است.
باغ ملی : باغ ملی در چهارراه حافظیه قرار دارد. اراضی این ناحیه در قرن هشتم، صحرای مصلای و جعفر آباد بود که با گذر زمان به ساختمانهای مسکونی و اداری تبدیل و بخشی از آن نیز بهعنوان باغ ملی درآمد. وجود این باغ در روبهروی آرامگاه حافظ، یادآور صحرای روح افزای جعفرآباد و مصلای قدیم شیراز است. باغ ملی شیراز در چهارراه حافظیه واقع شده ؛ درختان کهن سال باغ ملی، بیانگر قدمت آن و دلیل توصیف زیبایی آن از سوی حافظ است. در سال ۱۳۱۵ خورشیدی این باغ را بهسازی کردند.
رصد خانه ابوریحان بیرونی : رصدخانه ابوریحان بیرونی که با افتتاح در سال ۱۳۵۵ دومین رصد خانه پس از مراغه به شمار میرود و تاکنون در میان رصدخانههای فعال و حرفهای جایگاه نخست را در زمینه تحقیقات و رصدهای نجومی به خود اختصاص داده است. از اهداف این مرکز تحقیقاتی میتوان به انجام رصدهای حرفهای نجوم و اختر فیزیک، آموزش و تعلیم دانشجویان و ترویج و اشاعه دانش نجوم اشاره کرد.
مدرسه خان : مدرسه خان در زمان حکومت صفوی و سلطنت شاه عباس صفوی ساخته شد و در برههای از تاریخ، ملاصدرا، فیلسوف مشهور ایرانی، در آن به تدریس پرداخت. امروزه مدرسه خان بهعنوان میراث ملی به ثبت رسیده است. این مدرسه تحت نظر آیتالله ملک حسینی، بهعنوان حوزه علمیه شیراز، مورد استفاده قرار میگیرد. ایده ساخت این مدرسه قدیمی از طرف الله وردیخان گرجی، والی وقت شیراز که از سپهسالاران شاه عباس نیز بود، مطرح شد و با همت او پروژه احداث آن، کلید خورد. الله وردیخان که از اسرای گرجی بود، در زمان شاه طهماسب از گرجستان به ایران تبعید و بهعنوان غلام به دربار صفوی راه یافت.
دشت ارژن : شیراز یکی از مقاصد گردشگری پرطرفدار در ایران به حساب میآید که نهتنها جاذبههای زیادی را در خود جای داده است؛ بلکه در اطراف آن نیز جاهای دیدنی متعددی وجود دارد. از جمله این جاذبهها میتوان به دشت ارژن اشاره کرد که در حدفاصل شهر شیراز و کازرون قرار دارد. هنگام بازدید از دشت ارژن میتوانید از دریاچه زیبای ارژن، آبشار چرونیز، چادرهای عشایری و بازارچههای محلی نیز دیدن کنید. ضمن اینکه روستای ارژن در نزدیکی دشت قرار گرفته است و با بافت قدیمی، کوچهباغها و خانههای گلی خود برای بسیاری از گردشگران جذابیت دارد. دشت پهناور و زیبای ارژن نقش مهمی در گذشته شیراز داشته است؛ بهطوری که نقشهایی از شیر، گوزن و آهوی ایرانی بر کتیبههای تخت جمشید بهخوبی نشان میدهند که شاهان هخامنشی برای شکار به دشت ارژن میرفتند. این دشت وسیع بهلطف محیط خوشآبوهوا، محل مطلوبی برای زندگی جانوران و انسانها بوده است. با این اوصاف میتوان گفت، دشت ارژن علاوه بر اینکه یکی از دشتهای زیبای ایران به حساب میآید، ارزش تاریخی زیادی دارد. از داستانهای کهن شاهنامه گرفته که در این دشت اتفاق افتادند تا دوره امپراتوری هخامنشی که در نزدیکی این دشت شکل گرفت، دشت ارژن برای قرنها پذیرای نیاکان ما بوده است. در گذشته نیز کوشک علی خان بر دشت ارژن حکمرانی میکرد که در دوره رضا شاه پهلوی بهدست ارتش ایران کشته شد.
آرامگاه علی ابن حمزه : آرامگاه علیبن حمزه یکی از بناهای تاریخی و مذهبی است. این آرامگاه متعلق به شاه میرعلیبن حمزهبن موسی کاظم، نوه حضرت امام موسی کاظم (ع) است. آرامگاه علی بن حمزه در دوره دیلمیان و بهدست امیر عضدالدوله دیلمی احداث و در دوره تیموریان بخشهایی از آن مرمت شد. بخشی دیگر از آن نیز در زمان پهلوی، توسط مرحوم حبیب الله جوکار و زیر نظر معمار آن دوره، آقای پیروانی تحت بازسازی قرار گرفت. ضریح منحصربهفرد این آرامگاه با خاتم کاری و قلمزنی نگاه هر ببیندهای را به خود جذب میکند و در ورودی آن با منبتکاری از دیگر زیباییهای این بقعه است.
دریاچه مهارلو : یکی از جاذبههای طبیعی و تماشایی استان فارس ، تالاب مهارلو یا دریاچه مهارلو است که در حدود ۱۸ کیلومتری جنوب شرقی این شهر قرار دارد. دریاچه مهارلو بهعنوان دریاچه صورتی نیز شناخته میشود و دلیل صورتی و قرمز بودن این دریاچه، رشد نوعی جلبک در آب آن است. این دریاچه بخشی از منطقه شکار ممنوع مهارلو در شیراز محسوب میشود و پناهگاه و زیستگاه پرندگان مهاجری چون فلامینگوها است. تالاب مهارلو که بهعنوان دریاچه مهارلو شناخته میشود، بخشی از منطقه شکار ممنوع مهارلو شیراز به شمار میرود. این دریاچه با مساحت ۲۴ هزار هکتار در ارتفاع ۱۵۶۰ متری از سطح دریا قرار دارد. طول دریاچه مهارلو ۳۱ کیلومتر و حداکثر پهنای آن ۱۱ کیلومتر است. عمق متوسط دریاچه ۵۰ سانتیمتر و عمیقترین نقطه آن در زمان پر آبی سه متر است. آب این دریاچه از نوع کلرید سدیم- منیزیم و سولفات سدیم است و در فصلهای خشک سال، یکی از کانسارهای بزرگ نمک ایران محسوب میشود. مهارلو دریاچهای فصلی است که در فصل تابستان، بخش عمده آن خشک و دوباره با بارش باران در فصل پاییز و زمستان آبگیری میشود. آب این دریاچه از طریق بارشهای جوی و رودخانه خشک شیراز، چناراه و سلطان آباد تأمین میشود. این رودخانهها سیلابهای غرب شیراز را جمع میکنند به دریاچه مهارلو میریزند. در حوزه آبریز دریاچه مهارلو همچنین چشمههای متعددی وجود دارد که به دریاچه میریزند.
پارک ملی بمو : پارک ملی بمو سومین پارک ملی حفاظتشده بعد از پارک گلستان و ارومیه است و در فاصله کمی از شیراز قرار دارد. با وجود وسعت بسیار، پارک ملی بمو بسیار کمتر از دیگر پارکهای ملی ایران شناخته شده است. وجود گونههای مختلف حيات وحش شامل پستانداران و پرندگان، چشماندازهای بديع طبيعی و آثار تاريخی موجود در پارک ملی از مهمترين جاذبههای گردشگری محسوب میشود. در داخل محدوده پارک ملی بمو روستا يا مرکز مسکونی وجود ندارد؛ ولی در حاشيه پارک ۳۰ روستا و شهرهايی مانند شهر شيراز و زرقان جای گرفتهاند. عمده فعاليتهای اقتصادی روستایيان و بوميان منطقه دامداری و کشاورزی از نوع باغداری با کشت درختان انگور است. محدوده فعلی پارک ملی بمو در سال ۱۳۴۱ تحت عنوان منطقه شکار ممنوع با وسعتی حدود ۱۰۰،۰۰۰ هکتار توسط کانون شکار ایجاد شد و در سال ۱۳۴۶ پس از تشکیل سازمان شکاربانی و نظارت بر صید، منطقه شکار ممنوع به منطقه حفاظت شده و سپس به پارک وحش بمو تغییر نام داد. بالاخره در سال ۱۳۵۴ با ایجاد سازمان حفاظت محیط زیست، این منطقه با وسعتی معادل ۴۸،۶۷۸ هکتار به نام پارک ملی بمو تغییر نام داد.
پارک کوهپایه : پارک کوهپایه شیراز بالاتر از دروازه قرآن قرار گرفته است. شهرت این پارک به دلیل تعداد زیاد غرفههای نارنجی است که دورتادور آن را احاطه کردهاند. از دیگر جاذبههای پارک می توان به گهواره دید اشاره کرد. با صعود از مسیر پلهنوردی میتوانید به گهواره دید برسید و از تماشای دروازه قرآن از نمای بالا لذت ببرید. بخشهای دیگر پارک شامل وسایل بازی کودکان، نمازخانه، وسایل ورزشی و بوفه مواد غذایی میشود.
پارک بعثت : پارک بعثت شیراز یکی از زیباترین فضاهای سبز شهری است که در سال ۱۳۸۵ توسط مهرداد ایروانیان، معمار مشهور و پست مدرن شیراز طراحی شد. این پارک شهری حدود ۱.۶ هکتار مساحت دارد و ورودی باغ عفیف آباد شیراز محسوب میشود. از امکانات حاضر در پارک بعثت میتوان به سرویس بهداشتی، محوطه های ورزشی مانند پینگپنگ و فوتبال و فضاهای مناسب پیکنیک اشاره کرد.
قبرستان دارالسلام : قبرستان دارالسلام شیراز یکی از کهنترین گورستانهای تاریخی ایران است و از غنای فرهنگی، هنری، تاریخی و مذهبی برخوردار است. این گورستان مدفن مجموعهای از عرفا، فضلا و اندیشمندان از قرون اولیه اسلام تا عصر حاضر است و سومین قبرستان ۱۲۰۰ ساله دنیای اسلام به شمار میرود. علاوه بر قدمت تاریخی و وجود قبور فضلا، عرفا، ادبا و دانشمندان قرنهای پیشین، نقشهای منقور، خوشنویسی ممتاز و تراش مرغوب سنگ قبرها این گورستان را از دیگر گورستانها متمایز میکند. درباره نام قبرستان دارالسلام دو روایت وجود دارد. بنا بر روایت اول در برهه زمانی نامعلومی، شهرهای نجف و کربلا دچار خشکسالی و نتیجتا قطحی میشوند. حاکم شیراز در آن زمان بهازای فرستادن ۸۰۰ شتر با بار غلات، خواستار خاک کربلا میشود. فرد واسطه در حمل خاک کربلا به شیراز، شیخ سلم نام داشت که در نهایت در همین قبرستان به خاک سپرده شد. به مرور زمان این قبرستان به نام دارالسلم و سپس دارالسلام شهرت یافت. در روایت دیگر آمده است که امام جماعت شیراز در دوره کریم خان زند که شیخ عبدالنبی نام داشت، پیش از وفاتش وصیت میکند در کربلا دفن شود. پس از مرگ وی، کریم خان دستور میدهد ۴۰ شتر با بار گندم راهی کربلا و در مقابل خاک کربلا برای دفن امام شیخ عبدالنبی به شیراز آورده شود. مسئول این کار شیخ سلم بوده است.
موزه تاریخ طبیعی و تکنولوژی دانشگاه شیراز : موزه تاریخ طبیعی و تکنولوژی دانشگاه شیراز که در اسفند ماه ۱۳۵۳ تاسیس شده است یکی از مکان های دیدنی شیراز می باشد. بخشهای موزه شامل جانورشناسی، تمبر-سکه-مردم شناسی، زمین شناسی، تاکسیدرمی، گیاه شناسی، تکنولوژی، آناتومی و هنر میشود. مجموعه موزه با بیش از ۲۵۰۰ نمونه از جانوران بیمهره و مهرهدار، ۶۰ گونه گیاهان دارویی، فسیل ماهی با قدمت ۷۰ میلیون سال و انواع کانی معدنی، مقصدی ایدهآل برای علاقمندان به تاریخ طبیعی و تکنولوژی است.
زیپ لاین دراک : زیپ لاین دراک که در مجموعه بزرگ پارک کوهستانی دراک شیراز قرار دارد، با طول ۱۲۰۰ متر و ارتفاع ۲۰۰ متر، از هیجانانگیزترین جاذبه های شیراز است و یکی از جذابترین زیپلاینهای ایران نیز به شمار میرود. یکی آموزش نحوه استفاده از زیپلاین در محل صورت میپذیرد و مربیان آموزشدیده کوهنوردی و کوهستان روی آن نظارت دارند. از نکات جالب زیپلاین دراک، استفاده از آن بهصورت دو نفره است. بدین ترتیب کودکان زیر ۹ سال نیز میتوانند به همراه یکی از والدین خود از لذت و هیجان زیپلاین بهره ببرند.
آرامگاه سیبویه : آرامگاه سیبویه شیراز که در محله سنگ سیاه است ، محل دفن دانشمند ایرانی، ابوبشر عمرو بن عثمان بن قنبر سیبویه مشهور به سیبویه شیرازی است. بنای امروزی آرامگاه او در سال ۱۳۵۳، توسط انجمن آثار ملی ایران ساخته شد. با طول هشت و عرض پنج متر، بنای آرامگاه از طاقنمایی تشکیل شده است که به کاشیهای معرق اثر هنرمندان خراسانی مزین شدهاند. شهرداری شیراز نیز در اطراف بقعه محوطه زیبایی را ایجاد کرده است.
پارک کوهستانی بوستان سعدی : پارک کوهستانی بوستان سعدی در بلواری با همین نام در شرق شیراز و در نزدیکی آرامگاه سعدی و باغ دلگشا قرار گرفته است و یکی از زیباترین پارک ها به شمار میرود. اگر به کوهپیمایی علاقه دارید یا به دنبال مکانی برای کسب آرامش و استراحت میگردید، این پارک مقصدی مناسب برای شما است.
فرودگاه بین المللی شیراز : فرودگاه بین المللی شیراز یا فرودگاه شهید دستغیب، پس از فرودگاه امام خمینی یکی از مجهزترین فرودگاههای کشور از لحاظ تجهیزات ناوبری و الکترونیک است و فرودگاهی نظامی- مسافربری محسوب میشود. فرودگاه شیراز طبق آمار در سال ۱۳۹۲ توانست با جابهجایی بیش از دو میلیون مسافر در رده پنجم فرودگاههای کشور قرار بگیرد. در این فرودگاه در حال حاضر تمام گردشگران و تجار غیر ایرانی کشورهای مختلف به استثنای کشورهای آمریکا، کانادا، کلمبیا، بریتانیا، پاکستان، عراق، افغانستان، اردن، بنگلادش و سومالی پس از ورود به کشور، از طریق فرودگاه شیراز میتوانند ویزای توریستی دو هفتهای در مدت کمتر از ۱۵ دقیقه دریافت کنند.
آرامگاه آبش خاتون : آرامگاه آبش خاتون که به نام رباط آبش نیز شناخته میشود، بنایی مجلل و سه طبقه بوده است. اطراف مقبره با کاشیهایی نفیس تزئین شده بودند که بسیاری از آنها اکنون از بین رفتهاند. در داخل بنا و در حیاط آرامگاه، دو سنگ قبر با معجری آهنی قرار دارد. آبش خاتون در دوران حکومت و زندگی خود در فارس و شیراز، فعالیتهای بسیاری برای پیشرفت سرزمیناش انجام داد. به گواه تاریخ این فرمانروای زن در سالهای ۶۲۳ تا ۶۸۵ هجری قمری اقدام به ساخت مدرسه، کاروانسرا و دیگر بناهای عامالمنفعه کرد. آرامگاه آبش خاتون در ۱۵ دی ماه ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
چشمه پیر بناب : چشمه پیر بناب که در میان مردم محلی به چشمه پیر بنو شهرت دارد، از چشمههای طبیعی در اطراف شهر است. با قرارگیری در میان درختان متعدد از جمله درختان چنار، این چشمه دشتهای مجاور خود را آبیاری میکند. از دیدنیهای نزدیک به چشمه پیر بناب میتوان به آرامگاه شیخ اقطع اشاره کرد.
کلیسای شمعون غیور : کلیسای شمعون غیور یا زند شیراز به دوره پهلوی اول تعلق دارد و نام خود را از شمعون قانوی، حواری دهم که طبق روایتی قدیمی در ایران کشته شد، گرفته است. با رعایت جزئیات معماری ایرانی در ساخت بنا، این کلیسا یکی از زیباترین کلیساهای کشور به شمار میرود. سقف نمازگاه، طاق ضربی آجری است و با نقشههای مهندسی ریز و بسیار ظریف، به جای دریچه در همه قسمتها از پنجرههای رنگارنگ استفاده کردهاند؛ درها و پنجرههایی که در خانههای قدیمی شیراز بسیار میتوان دید. ساخت کلیسا در سال ۱۳۱۷ پایان یافت و بانی و نخستین کشیش کلیسای شمعون غیور رالف نارمن شارپ، دانشمند و خاورشناس شهیر انگلیسی بود. این اثر در تاریخ ۲۶ اسفند ۱۳۸۶ با شماره ثبت ۲۱۸۳۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
موزه سنگ و گوهر دریای نور : موزه سنگ و گوهر دریای نور در باغ ارم قرار دارد و در سال ۱۳۹۰ با حمایت و کمک مسئولین دانشگاه شیراز تاسیس شد. مجموعه موزه شامل ۱۴۰ نوع سنگ و گوهر قیمتی و تزئینی کمیاب میشود.
بوستان ولیعصر : بوستان ولیعصر یکی از مناسبترین مقاصد تفریحی برای خانوادهها است. این پارک با وسعتی بیش از ۸۵ هزار متر مربع، دومین بوستان بزرگ شیراز است و از جمله قدیمیترین و تاریخیترین بوستانهای این شهر بهشمار میرود. با فضای سبزی دلپذیر، آبنماهای جذاب و مسیرهای پیادهروی، این بوستان دارای امکاناتی از جمله کانون پرورش فکری کودکان، مجتمع فرهنگی، مهدکودک، موزه دفاع مقدس، شهربازی، غرفههای خوراکی، نمازخانه و سرویس بهداشتی است.
پارک قلعه بندر : پارک قلعه بندر شیراز با مساحتی نزدیک به ۱۰ هکتار است و در محله سعدی قرار دارد. این پارک که با کمک شهرداری ساخته شده است، به محله سعدی جلوه ای خاص میبخشد. با وجود یک آبشار مصنوعی زیبا و فضای سبز دلنشین، این پارک محل مناسبی است تا کمی دور از هیاهوی شهری به استراحت بپردازید، در پیادهروها قدم بزنید و از عطر خوش گلها و گیاهان لذت ببرید. پلکانهای پارک قلعه بندر شیراز نیز با چشماندازی جالب، بر جذابیت پارک افزودهاند.
خانه صالحی : خانه صالحی شیراز که در آن موزه لباسهای سنتی و آئینی ایران برگزار شده است، از خانههای دوره قاجاریه به شمار میرود. از عناصر معماری آن میتوان به اتاقهای سه دری و پنج دری همراه با تزئینات گره چینی، گچکاری و سقفهای چوبی اشاره کرد. خانه صالحی شامل دو بخش اندرونی و بیرونی میشود که بخش بیرونی آن از حیاطی مرکزی با هشت اتاق در ضلعهای شمالی، شرقی و غربی تشکیل شده است. این بنا در تاریخ ۳۰ اردیبهشت ۱۳۵۴ با شماره ۱۰۷۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
آرامگاه محمد ابن خفیف : آرامگاه محمد ابن خفیف شیرازی محل دفن عارف قرن سوم و چهارم هجری است و پشت بازار وکیل قرار دارد. امروزه کتابخانهای عمومی با نام کتابخانه عمومی عبدالله خفیف کنار آرامگاه او بنا شده است. وی که از عارفان و مشایخ بزرگ صوفیه و موسس سلسله خفیفیه بود، پیوسته به ریاضتهای سخت، طاعات و عبادات میپرداخت. عرفان او از نظر عملی با زهد و ریاضت و در عین حال التزام به احکام و فرایض دینی همراه و از لحاظ نظری و فکری اساس آن بر تطبیق طریقت با شریعت بود. محمد ابن خفیف شیرازی در سال ۳۷۱ درگذشت و جسدش در میان خانقاه خود او به خاک سپرده شد.
تنگه الله اکبر : تنگ الله اکبر در شمالیترین نقطه شهر شیراز قرار دارد و از آن چشمانداز بسیار زیبایی از شهر را میتوان دید. با قرارگیری در ابتدای جاده شیراز - اصفهان، این تنگ رشته کوههای شمالی شیراز را که الله اکبر و صبوی نام دارند، از هم جدا میکند. در گذشته بر این باور بودند که هر مسافر در حال گذر از این تنگه، با دیدن نمای شهر الله اکبر میگفت و بههمین دلیل نیز این دره، با این نام مشهور شده است.
آرامگاه سید تاج الدین غریب : آرامگاه سید تاجالدین غریب متعلق به دوره قاجار است. این بقعه با گنبدی نیلوفری، رو به شمال و در کوچهای منتهی به بازار میوه فروشها، واقع در دروازه کازرون جای گرفته است. در سردر ورودی از کاشیهای هفت رنگ با تصاویری از گل و بوته استفاده کردهاند. روی برخی از آنها تعدادی از آیات قرآنی و احادیث را به خط ثلث نگاشتهاند و روی برخی دیگر تصاویری از وقایع کربلا را میتوان دید. روی در ورودی چوبی نیز احادیثی با استفاده از هنر منبتکاری حک شده است. بر بالای در پنجرهای مشبک، قطعات چوب و شیشههای رنگی وجود دارد و در پشت در، راهرویی به شکل هشت ضلعی است که در سقف آن از کاشی یک رنگ استفاده کردهاند. این اثر که در تاریخ ۱۱ دی ۱۳۸۰ با شماره ثبت ۴۵۱۳ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
آرامگاه کریمخان : آرامگاه کریمخان زند که به «باغ نظر» و موزه پارس شیراز نیز شهرت دارد، در نزدیکی ارگ تاریخی کریمخان واقع شده است. این مجموعه بخشهای مختلفی دارد. عمارت کلاهفرنگی باغ نظر که آرامگاه کریم خان زند را نیز در خود جای داده، از آثار تاریخی به جامانده از دوره زندیه است. معماری بنای کلاه فرنگی، تلفیقی از معماری ایرانی و اروپایی است. باغ نظر که در گذشته دو برابر امروز وسعت داشت، روزهای پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشته و در دورههای مختلف تاریخی دستخوش تغییرات زیادی شده است. کریم خان زند با فروپاشی سلسله افشاریه در سال ۱۱۲۷ هجری شمسی (۱۱۶۲ هجری قمری) قدرت را به دست گرفت و سلسله زندیه را پایهگذاری کرد. او خان بزرگ طایفه زند بود؛ اما برخلاف بسیاری از پادشاهان دیگر ایران تلاش کرد تا درباری ساده داشته باشد و خود را «وکیل الرعایا»، به معنی «نماینده مردم» نامید. کریمخان زند به ادبیات و فرهنگ علاقه داشت و برای گسترش و رشد آن تلاش کرد. در زمان حکومت وی امنیت نسبی در ایران حاکم بود و روابط تجاری و اقتصادی رونق دوبارهای گرفت.
بقعه ی سید میر محمد : بقعه سید میر محمد در ضلع شمال شرقی آرامگاه شاهچراغ قرار دارد و مدفن میرمحمد، فرزند امام موسی کاظم(ع) و برادر شاهچراغ است. با معماری زیبای دوره زندیه، گنبد فعلی از آثار ظهیر الدوله قاجار به شمار میرود و ضریح نقره آن به فرمان شاهزاده معتمد الدوله اویس میرزا و بهدست حاجی میرزا محمد حسین زرگر ساخته شده است. ضریح خاتم کاری روی مرقد نیز به دوره زندیان تعلق دارد.
معرفی مراکز خرید شیراز :
پاساژ شهر شب : پاساژ شهر شب یکی از قدیمیترین مراکز خرید شهر به شمار میرود. در این مجموعه کالاهای متنوعی عرضه میشود؛ اما بیشتر فروشگاههای آن در زمینه کیف، کفش و لباس فعالیت میکنند. با توجه به کیفیت کالاها، قیمت اجناس در این مرکز خرید مناسب است.
مجتمع خلیج فارس : مجتمع خلیج فارس شیراز، واقع در ابتدای ورودی شهر جدید صدرا، به عنوان ششمین مرکز خرید بزرگ دنیا، دارای وسعتی به بزرگی ۵۰۰ هزار متر مربع است. در این مجتمع ۲۵۰۰ فروشگاه بزرگ و کوچک، سینما، شهربازی، هتل ۵ ستاره، هایپرمارکت و سالنهای ورزشی وجود دارد. علاوه بر فضای داخلی جذاب، فضای بیرونی مجتمع خلیج فارس شیراز را با حوض و آبنماهای بزرگ و موزیکال، و ستونهایی که به شکل ستونهای تخت جمشید ساخته شدهاند، به زیبایی چیدمان کردهاند.
مجتمع تجاری ستاره فارس : مجتمع ستاره فارس یکی از بزرگترین مراکز تجاری و تفریحی شهر به شمار میرود. این مجتمع با مساحت کلی ۵۵۰ متر مربع و زیربنا ۴۳۰۰ متر مربع، شامل ۹ طبقه میشود و علاوه بر واحدهای تجاری، شهربازی، واحدهای مسکونی، پارکینگ، کافیشاپ و فستفود از دیگر بخشهای آن هستند. در این مرکز میتوانید انواع کالا را از جمله پوشاک، لوازم آرایشی و بهداشتی، کالاهای دیجیتال و... تهیه کنید.
بازار انقلاب : بازار انقلاب از مقاصد خرید و عرضهکننده انواع محصولات فرهنگی و موسیقایی است. با ۴۴۰ غرفه، علاوه بر فروش ادوات موسیقی، در این بازار خدمات مورد نیاز دانشجویان مانند تایپ، ترجمه و پرینت نیز ارائه میشود. همچنین در قسمتی از بازار مراکز چاپ و فروشگاههای عرضهکننده لوازم آرایشی و بهداشتی و تابلوسازی جای گرفتهاند.
مجتمع تجاری اداری آفتاب فارس : مجتمع تجاری اداری آفتاب فارس یکی از مراکز خرید شیراز است. این مجموعه در هشت طبقه و با ۳۳ هزار متر مربع زیربنا، شامل ۲۳۷ فروشگاه میشود. سه طبقه از این مجتمع به واحدهای اداری اختصاص دارد و دو طبقه آن دارای پارکینگ عمومی است. کل مجموعه نیز به سیستمهای گرمایش و سرمایش، اطفا حریق و برق اضطراری مجهز است. همچنین در نزدیکی این مجتمع ایستگاه مترو وجود دارد تا دسترسی مردم بهراحتی امکانپذیر باشد.
مجتمع زیتون : مجتمع تجاری زیتون که با نام مجتمع تجاری تفریحی زیتون فارس نیز شناخته میشود و در قطب تجاری شهر و در کنار بازار بزرگ شیراز قرار دارد. موقعیت جغرافیایی و ساختار بنا، این مجموعه را از سایر بناهای مشابه کاملا متمایز کرده است و آن را بهعنوان بخشی از معماری ماندگار شیراز به همگان معرفی میکند. بنای این مجموعه مشتمل بر ۱۲ طبقه است که از این لحاظ یکی از مرتفعترین مجتمعهای تجاری شیراز بهشمار میرود. این مرکز دارای ۴۰۰ فروشگاه، سینمای ۳ بعدی، تعدادی رستوران و کافی شاپ و شهربازی است. همچنین مجتمع تجاری زیتون دارای سه طبقه پارکینگ عمومی است که قابلیت پذیرش ۵۰۰ خودرو در لحظه را دارد.
مرکز خرید الهیه : مرکز خرید الهیه یکی از مقاصد خرید به شمار میرود که در بلوار مطهری این شهر واقع شده است. در این مجموعه میتوانید اجناس باکیفیت را با قیمتی نسبتا بالا تهیه کنید.
مجتمع تجاریه سلطانیه : مجتمع تجاری سلطانیه که با نام مرکز خرید سلطانیه نیز شناخته میشود، با معماری دیدنی از مقاصد خرید است. در این مجموعه میتوانید کالاهای باکیفیت را از برندهایی مانند تاپ مد تهیه کنید. دو کافه نیز در مرکز خرید جای گرفتهاند و از صبح تا شب میزبان خریداران هستند.
بازار حاجی : بازار حاجی یکی از قدیمیترین بازارهای شهر است که قدمت آن را تقریبا ۱۰۰۰ سال تخمین زدهاند. این بازار در شمال شرقی مسجد جامع شیراز قرار گرفته است و به دستور قوام الدین حسن ساخته شد. بازار حاجی از جبهه شمالی مسجد شروع میشود و در همان جهت گسترش پیدا میکند. در این بازار میتواند کالاهای متنوعی مانند لباسهای محلی و سنتی، ترمه و محصولات خشکبار را خریداری کنید.
مجتمع تجاری هامون : مجتمع تجاری هامون از مراکز خرید لوکس شهر به شمار میرود و دسترسی به آن آسان است. با ۷۸۰۰ متر مربع مساحت، این مرکز خرید شامل پنج طبقه میشود. علاوه بر واحدهای تجاری، شهربازی، رستوران و کافی شاپ دیگر بخشهای هامون را تشکیل میدهند.
مرکز خرید سعدی : مرکز خرید سعدی که با نام مجتمع تجاری و تفریحی سعدی نیز شناخته میشود، با ۵۲ هزار متر مربع مساحت، در یکی از بهترین نقاط شهر قرار دارد و از مراکز خرید اصلی به شمار میرود. این مجتمع رفاهی و تفریحی دارای امکاناتی نظیر انواع رستورانهای سنتی و مدرن، شهربازی، سالن آمفی تئاتر، سینمای چهاربعدی و سایر فضاهای خدماتی است.
مجتمع تجاری حافظ : مجتمع تجاری حافظ یکی از اصلیترین مراکز خرید شیراز است و در خیابان عفیفآباد قرار دارد. در نزدیکی این مجموعه، تعدادی از دیگر مراکز خرید از جمله مجتمع تجاری ستاره فارس، مرکز خرید سعدی و مجتمع تجاری اداری سپهر جای گرفتهاند که همین امر باعث انتخاب گستردهتری برای گردشگران شیراز میشود. انواع برندها و مارکهای معروف را میتوانید در این مرکز خرید ببینید. این مجتمع علاوه بر واحدهای تجاری، دارای واحدهای اداری نیز است.
پاساژ برق : پاساژ برق که از مقاصد خرید به شمار میرود، شامل دو طبقه میشود که طبقه اول آن به فروش پوشاک اختصاص دارد و طبقه دوم مختص فروشگاههای لوازم کامپیوتری است. کیفیت و قیمت کالاهای ارائه شده در این مرکز خرید متوسط هستند.
مجتمع تجاری آناهیتا : مجتمع تجاری آناهیتا از مراکز خرید به شمار میرود. این مجموعه در خیابان ملاصدرا واقع شده است و در زمینه فروش تلفن همراه و لوازم جانبی آن فعالیت میکند.
مجتمع تجاری انوری : مجتمع تجاری انوری از مراکز خرید به شمار میرود و در خیابان انوری واقع شده است. برخی از امکانات این مجموعه شامل کافیشاپ، فستفود، سفرهخانه سنتی، اینترنت بیسیم و محل بازی کودکان میشود.
مجتمع تجاری الماس : مرکز تجاری الماس از مراکز خرید شیک و مدرن به شمار میرود و در هشت طبقه ساخته شده است. در این مرکز خرید انواع و اقسام کالاها عرضه میشود؛ اما بیشتر فروشگاهها مختص پوشاک زنانه و مردانه و البسه مجلسی هستند. همچنین لوازم آرایشی، عطر و ادکلن نیز در این مجتمع تجاری به فروش میرسد.
پاساژ ملاصدرا : پاساژ ملاصدرا از مراکز خرید است و به عرضه کامپیوتر، لپتاپ و لوازم جانبی آنها اختصاص دارد.
بازار نو : بازار نو در شمالیترین راسته بازار وکیل قرار دارد و تا دروازه اصفهان امتداد مییابد. با قدمتی که به دوره قاجار بازمیگردد، معماری این بازار نیز مانند بازار وکیل است و از دو ردیف مغازه در دو سو و طاقی بلند تشکیل میشود. برخلاف بازار وکیل، سقف بازار نو تا نیمه بهصورت طاق و تویزه ساخته شده است. این بازار در سال ۱۳۱۴، با نام بازار میرزا یوسفی افتتاح شد و بهدلیل نو بودن نسبت به دیگر بخشهای بازار، با این نام خوانده میشود. امروزه در این بازار میتوان انواع کیف و کفش را تهیه کرد.
مرکز خرید پی سی سنتر : مرکز خرید پی سی سنتر دارای ۶ طبقه است و از مقاصد خرید و اصلیترین مرکز خدمات کامپیوتر در این شهر به حساب میآید. در این مجموعه بزرگ میتوانید انواع کامپیوتر و قطعات و لوازم جانبی آن را تهیه کنید.
مجتمع تجاری ایران زمین : مجتمع تجاری ایران زمین با ۳.۵ طبقه، از مقاصد خرید است. در این مرکز کالاهایی مانند لوازم آرایشی و البسه از برندهای متفاوت به فروش میرسد. همچنین از مهمترین مزیتهای این مرکز، وجود پارکینگ است.
مجتمع تجاری پارس : مجتمع تجاری پارس از مراکز خرید نوساز به شمار میرود و در آن انواع طلا و جواهرات عرضه میشود.
بازارچه بعثت : بازارچه بعثت مقصدی مناسب برای خرید انواع سبزیجات و مواد خوراکی دیگر است . اگر قصد خرید مواد خوراکی داشتید، در این بازار میتوانید اجناسی تازه و باکیفیت را مانند انواع میوهجات و سبزیجات، حبوبات، لبنیات، مواد پروتئینی، عرقیات و ترشیجات تهیه کنید.
مجتمع تجاری اداری سپهر : مجتمع تجاری اداری سپهر که از مقاصد خرید محسوب میشود، عرضهکننده اجناس باکیفیتی مانند پوشاک، ادکلن، لوازم تزئینی، اسباببازی و غیره است. این مرکز خرید بیش از همه به فروش پوشاک اختصاص دارد. با نمای بیرونی خاص و زیبا، از این مجموعه میتوانید چشمانداز منحصربهفردی از باغ عفیفآباد را نیز مشاهده کنید.
مرکز تجاری مهدی : مرکز تجاری مهدی با ابعادی کوچک از مراکز خرید اختصاصی است. این مجموعه به فروش بازیهای کامپیوتری اختصاص دارد و در آن میتوانید علاوه بر بازی، لوازم جانبی مرتبط را مانند کنسول تهیه کنید.
بازار مسگر ها : بازار مسگرهای شیراز از بازارها شیراز است که در محله درب شاهزاده قرار دارد. این بازار از بقایای بازار قیصریه بهشمار میرود. بازار مسگرها از آجر و گچ ساخته شده است و بازار مرغ و اردو بازار را به یکدیگر مرتبط میکند. بازار مسگرهای شیراز در زمان قاجاریه بر اثر زلزله ویران و در سال ۱۲۹۹ هجری قمری بازسازی شد. در حال حاضر در این بازار اسباب منزل به فروش میرسد.